Zegt iemand iets racistisch tegen jou? Dit kan je doen:
(de tips hieronder zijn ook interessant voor discriminerende uitspraken over andere kenmerken: seksisme, homofobie, handicap, leeftijd, enz.)
Wanneer reageer je op racisme?
Neem even tijd om na te denken.
- Wat wil ik bereiken met mijn reactie? Wil ik grenzen stellen? Mijn vriend(in) helpen om voortaan minder racistisch uit de hoek te komen? Een omstaander die doelwit is van racisme steunen? Mezelf beschermen? Verschillende van deze zaken tegelijk?
- Welke reactie helpt me om dit te bereiken?
- Is het goed om meteen te reageren? Of moet ik eerst wat afkoelen?
Probeer impact te hebben op lange termijn.
Probeer zoveel mogelijk op racistische uitspraken te reageren. Anders blijft je vriend of vriendin die opmerkingen maken.
Het is normaal dat reageren niet altijd lukt.
Het is ook niet realistisch om altijd te reageren. Soms is het zelfs beter om je reactie uit te stellen:
- Wanneer iemand racistische zaken zegt om aandacht te krijgen of te provoceren. Negeren is dan beter.
- Wanneer er andere mensen bij staan: in groep zal niemand snel geneigd zijn van mening te veranderen, en kun je moeilijk rekening houden met de oorzaken achter de uitspraak.
- Wanneer je te verontwaardigd bent om rustig met de situatie om te gaan: je reactie zal dan meestal niet helpen om racisme te keren.
Wil je een discussie vermijden?
Of is het niet het gepaste moment om er iets op te zeggen? Loop dan weg of probeer van onderwerp te veranderen.
Heb je besloten om te reageren?
Vraag waarom je vriend of vriendin zoiets zegt.
Zo moet hij of zij nadenken over wat hij of zij zegt. Je komt ook meer te weten over de reden achter deze uitspraak: heeft het te maken met angst? Onwetendheid? Een ervaring? Dit is nuttige informatie om te weten hoe je op de oorzaken achter de uitspraak kunt inspelen.
Stel vragen over het dagelijkse leven van je vriend of vriendin.
Hoor je tijdens het gesprek plotseling iets concreets - "in mijn buurt...", "op de tram...", "gisteren...", "in Gent...", "op het werk van mijn tante..."? Vraag daarover door. Vaak doen mensen racistische uitspraken omdat ze - of kennissen - iets meegemaakt hebben. Om racisme aan te pakken, is het zinvoller daarover te spreken dan grote debatten te voeren.
Gebruik een neutrale toon: laat beschuldigingen en verontwaardiging achterwege
Verwijten leiden vaak tot een dovemansgesprek. Ook het verwijt van racisme leidt het gesprek af van de oorzaken achter de uitspraak.
Mag je dan niets zeggen over het feit dat je vriend(in) iets racistisch zei? Dit kan gerust, als je denkt dat dit je vriend of vriendin helpt om minder racistisch te denken. Denk in elk geval goed na wanneer dit zinvol is en hoe je dit doet. Zeg dan niet: ‘Je bent een racist’. Wel: ‘wat je zegt, is racistisch’. Keur de uitspraak af, niet de persoon. Anders wordt je vriend of vriendin alleen maar boos.
Sla je vriend niet plat met tegenargumenten of cijfers.
Als je iets racistisch zegt, doe je dat vaak omdat je bang bent of boos. Je baseert je dus op een gevoel, niet op feiten. Heb je het gevoel dat je vriend of vriendin iets racistisch zegt, louter vanuit een gebrek aan kennis? Vraag zo rustig mogelijk of hij of zij de uitspraak kan bewijzen.
Je reactie hoeft niet af te zijn wanneer het gesprek gedaan is. Van mening veranderen vraagt tijd. Soms is het zinvol op een rustiger moment onder vier ogen het gesprek verder te zetten.
Wil je zelf je verhaal kwijt aan iemand? Unia luistert naar wat je meegemaakt hebt, dat lucht op. Als je dat wilt, geeft Unia je ook tips om iets met de situatie te doen.
-Dit artikel komt vanop https://www.watwat.be/, daar vind je tal van informatie over thema's uit jouw leefwereld.-