Wat is beroepsgeheim?

Mensen met beroepsgeheim mogen niets doorvertellen van wat jij hen vertelt. Ook niet aan je ouders. Je geheimen zijn er veilig.

Uitzondering: ben je 11 jaar of jonger? Dan kunnen ze je ouders soms wel inlichten.

Wie heeft beroepsgeheim?

Hulpverleners en mensen in de gezondheidssector hebben beroepsgeheim. Zoals een:

• aanspreekpunt integriteit (API) jeugdvereniging
• apotheker
• CLB-medewerker
• dokter
• JAC-medewerker
• jeugdhulpverlener
• psycholoog
• ...

Leerkrachten hebben géén beroepsgeheim

Leerkrachten en ander onderwijspersoneel hebben geen beroepsgeheim. Ook niet de vertrouwensleerkracht of groene leerkracht.

Op school is er wel ambtsgeheim of discretieplicht. Dit is minder streng dan het beroepsgeheim:

• Iedereen op school mag informatie van jou bespreken met collega's of de directie.
• Ze mogen ook informatie delen met je ouders. Soms is dat zelfs verplicht.

Een voorbeeldje:

• Vertel je dat je ongewenst of ongepland zwanger bent aan een CLB-medewerker? Dan mag die dat niet vertellen aan je ouders.
• Vertel je dat aan een leerkracht? Dan kunnen je ouders het wel te weten komen.

Mag iemand het beroepsgeheim soms wel doorbreken?

Het beroepsgeheim is zeer streng. Iemand die het beroepsgeheim doorbreekt zonder goede reden, kan zelfs zware boetes en gevangenisstraffen krijgen.

In deze uitzonderlijke situaties heeft iemand met beroepsgeheim wel een geldige reden om dat te doorbreken:

1. Leven in gevaar

Is iemands leven in gevaar? Dan mag iemand anders ingelicht worden om het gevaar te voorkomen.

Dit is wel heel streng: het moet gaan om een ernstig gevaar voor iemands welzijn of leven, dat op geen enkele andere manier kan opgelost worden dan door het te vertellen aan iemand.

De persoon met beroepsgeheim mag dan zelf beslissen aan wie die het vertelt.

Bijvoorbeeld: vertelt iemand aan de psycholoog dat die later die dag een overdosis medicatie gaat nemen of iemand zal vermoorden? Dan mag de psycholoog dat doorvertellen om te voorkomen dat die persoon zichzelf of iemand anders iets aandoet

Dat mag alleen als die persoon nú in gevaar is. Vertel je dat je vorige maand iets strafbaars hebt gedaan? Dan mag de psycholoog dat niet doorvertellen! Er is op dit moment niemand meer in direct gevaar.

2. Verdediging voor de rechtbank

Moet de persoon met beroepsgeheim zichzelf verdedigen voor de rechter? Dan mag die daar het beroepsgeheim doorbreken.

3. Getuigenis voor een rechter

Loopt er een onderzoek naar bijvoorbeeld een misdrijf en moet de persoon met beroepsgeheim een getuigenis afleggen voor een rechter? Dan mag die daar het beroepsgeheim doorbreken, maar het moet niet.

Er is een spreekrecht, geen spreekplicht. De persoon mag dus zelf kiezen of die het vertelt of niet.

4. Als de wet het verplicht

Soms is iemand met beroepsgeheim verplicht om iets door te geven aan de overheid. Een dokter moet bijvoorbeeld informatie over sommige besmettelijke ziektes doorgeven.

5. Als jij zelf toestemming geeft

Soms kan een hulpverlener ook jouw toestemming vragen om informatie toch te delen, als dat in jouw belang is. Geef jij daar uitdrukkelijk toestemming voor en ben je 12 jaar of ouder? Dan mag dat.

^{FOTO: Priscilla Du Preez}